روز کورش، مبارک/ ایرانگرایی همان دینستیزی نیست
تاریخ انتشار: ۷ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۸۴۷۴۲
عصر ایران؛ امید جهانشاهی- هفتم آبان روز کورش است و این مناسبت بهانهای است برای از ایران و ایرانگرایی گفتن. این را اما برخی برنمیتابند. انحراف میدانند از دین و دینداری.
ریشه و پیشینه این نگاه بازمیگردد به دوران پیش از مشروطه که روشنفکرانی از سر بیزاری با آنچه ریشه و بستر استبداد و دلیل عقب ماندگی ایرانیان تصور میکردند، راه نجات را در بازگشت به عظمت ایران باستان دانستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ملیگرایی این روشنفکران محصولی بود از سر تمنای تجدد اروپاییان، و بیزاری از خرافات و آنچه باعث عقبماندگی ایرانیان بود، از جمله استبداد قاجار. و برای برون رفت از یاس و عقب ماندگی به ساختن هویتی نو برآمدند که شورآفرین و محرک برای حرکت به سمت تجدد و نوزایی باشد.
در واقع روشنفکرانی چون آخوندزاده و آقاخان کرمانی خواستند تا با برکشیدن عظمت باستان و شورآفرینی در بازسازی آن به نوعی به وضعیت تحقیر شده و فرودست ایرانیان در مقابل اروپاییان پاسخ دهند. از این رو، ملی گرایی باستانگرایانه را رمانتیک نامیدند.
در ابتدا ایده ملیگرایی باستانگرایانه از سر دلسوزی و برای نجات ایران متولد و مطرح شد. فریدون آدمیت در مورد ملیگرایی آخوندزاده مینویسد: «مدار فکرش حراست وطن از تسلط بیگانه و رهایی از اسیری و فقدان آزادی و استقلال بود.» اما در دوره ای از تاریخ پهلوی دوم به پروژه ای برای تقابل با دین تبدیل شد.
به طور جدی و مشخص شجاعالدین شفا که فردی کممایه بود این پروژه را به پیش میبرد و آثار سخیف و سطحی در دینستیزی منتشر کرد. داستانبافیهای او برای باستان گرایی اگرچه به جایی نرسید اما برای او نان داشت و جای شرح تباهیهایش در اینجا نیست.
طرفه آنکه با این کارنامه و آن پروژه ملیگرایی کذایی، برخی ایرانگرایی را پرچم سلطنتطلبان معرفی میکنند که ادعایی مضحک است. ایرانگرایی پرچم سلطنتطلبی نیست همانطور که ملیگرایی باستانگرایانه و دینستیزانه معادل و مترادف ملیگرایی ایرانی نیست و هرگز در تاریخ معاصر هم چنین نبوده است. اما متاسفانه این ذهنیت تقابل ملیگرایی با دین تا سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم وجود داشت تا آنجا که حتی تابلوی سازمان ملی انتقال خون ایران را تعویض کردند تا کلمه ملی از آن حذف شود.
امروز با به حاشیه رفتن آن ملیگرایی باستان گرایانه و رمانتیک و به مدد فعالیت روشنفکرانی که درک روشنتری از ایران به مثابه یک پدیدار تاریخی مطرح کردند و همچنین با دور شدن از فضای انقلابی دهه شصت و پی بردن به اهمیت همبستگی ملی، عرق ملی و وطن دوستی، به تدریج فصل تازهای از ایران گرایی در حال شکلگیری است.
اگرچه برخی افراد سیاسی خارج نشین میکوشند ایران گرایی را مترادف دینستیزی بدانند و از لزوم دین ستیزی برای ایرانگرایی به صراحت سخن گفته اند اما نزد عموم مردم، ایرانگرایی به هیچ روی به معنای دینستیزی نیست.
دوگانه دروغین و کذایی، یا ایران یا اسلام را می توان یکی از موانع فرهنگی توسعه ایران دانست. چراکه برای درک توسعه و برنامه ریزی برای آن، اول باید درک درستی از خود داشت و این دوگانه کذایی مانع جدی بوده است که درک درستی از خود داشته باشیم. برخی تحت تاثیر ملی گرایی باستان گرایانه ایرانی بودن را در نفی و طرد اسلام دانستند و برخی مسلمانی را در نفی وطن دانستند و به راهی رفتند که ... گفت خود پیداست از زانوی تو.
این دوگانه دروغین مانع جدی درک ما هم از ایرانیت و هم از اسلامیت مردم شده است. اعتقاد به خداوند و روز جزا و عمل صالح هرگز با عشق و محور قرار دادن ایران در تضاد و تقابل نبوده است.
به قول ادیب برومند، شاعر شریف میهنی:
من ایرانیم باشد ایران سرایم/ به وصف سرایم، قصیدت سرایم
درخشنده فرهنگ ایران زمین را/ستایشگر قدر و فّر و بهایم
ز ایران همه شوق پا تا به فرقم/ ز ایران همه شور سرتا به پایم
تو گویی یکی ارغنونم خوش آوا/ که از پنجه اوست دلکش نوایم
به میراث پر ارج دانشورانش/ چنان بسته ام دل که از خود رهایم
هنرهای زیبای این سرزمین را/به جان دوستدارم، به چشم آشنایم
پرستم خدا را، ستایم وطن را/که یزدان پرستم، که ایران ستایم
به آیین اسلام دارم عقیدت/ستاینده خواجه انبیایم
به ایمان مسلمان فرخنده کیشم/به دوران وطنخواه سنجیده رایم
به ملیت آمیخت اسلام در من/ که از جان هوادار این هر دوتایم
اگر چند رستم نژادم به گوهر/ دل آکنده از مهر «شیر خدایم»
مراد ثقفی در گفتوگویی روندهای «گسترش شهر نشینی، گسترش ملی گرایی، روند افزایشی حضور مردم در صحنه سیاسی و افزایش آگاهی نسبت به منفعت کشور» را مهمترین روندهای موثر بر ساخت سیاسی در ایران برشمرده است.
همین که در مناسبتهای مختلف و به ویژه در ایام انتخابات برای برانگیختن شور و جلب نظر و تایید مردم، سرودها و شعارهای ملی و ایران ایران پر رنگ میشود، تاییدی بر این مهم است که نه تنها ملیگرایی از بین نرفته بلکه حقیقتاً یکی از روندهای جدی و موثر معاصر است.
ایرانگرایی بر داد و خرد استوار است. ارزش های اخلاقی و انسانی همچون مهرورزی و آزادگی را که در منابع ادبی و دینی آمده اند عمیقاً پاس میدارد، همچنین بر آزادی های فردی در قالب دولت ملی تاکید میورزد. ایرانگرایی برای مشروعیتبخشی، معنا دهی و شکل دادن به دولت ملی است و نه جایگزین شدن با فرهنگ دینی.
کورش بزرگ کسی بود که همه دولت شهرهای مختلف و متخاصم که جنگ و کشتار و برده گیری بین شان شایع بود را با نبوغ جنگی ثبت شده در تاریخ، یک به یک فتح کرد؛ هیچ پادشاهی را تحقیر و هیچ معبدی را ویران نکرد و آن چنان غرور آفرین حکومتی سرتاسری و یکپارچه در فلات ایران تشکیل داد و آغازگر تجربه آموزی دولت شهرها از یکدیگر و توسعه راه ها، تجارت و کشاورزی شد که ابداعات و دستاوردهایش در تاریخ بشر ثبت شده است؛ از جمله قوانینی برای دستمزد نیروی کار و ساخت قنات برای اولین بار در جهان.
به راستی گرامی داشت نماد همبستگی ملی و افتخار میهنی شایسته مراسمی باشکوه است. روز کورش مبارک!
-----------------------
* نمایه: مجسمه کورش در آتلانتا در ایالت جورجیای آمریکا
منبع: عصر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۸۴۷۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باقری: بریکس در چندجانبهگرایی دارای ابتکار عمل است
به گزارش گروه سیاست خبرگزاری علم و فناوری آنا، معاون وزیر امور خارجه با اشاره به مباحث مطرح شده در نشست معاونان وزیران امورخارجه و نمایندگان ویژه کشورهای عضو گروه بریکس در امورخاورمیانه، گفت: بریکس نشان داد دارای ابتکار عمل برای نقش آفرینیها در صحنه و تحرک کشورهای عضو در چارچوب چند جانبه گرایی است.
علی باقری این سخنان را در دیدار با چانگ نماینده ویژه رئیس جمهور چین در حاشیه نشست مسکو بیان کرد.
تشکر چین از اقدامات ایران در حمایت از فلسطین
طرف چینی نیز در این دیدار، ضمن محکومیت مجدد حمله رژیم صهیونیستی به سفارت ایران در دمشق، گفت: از اقدامات ایران در دفاع از حقوق مردم فلسطین تشکر میکنیم و اقدامات ایران در منطقه را شایسته میدانیم.
این مقام ارشد چینی افزود، پکن بر این باور است که ایران همواره در خاورمیانه شریک راهبردی چین است.
در ادامه طرفین به بحث و بررسی موضوعات مورد علاقه طرفین پرداختند.
دیدار باقری با نماینده ویژه روسیه در امور خاورمیانه
معاون سیاسی وزیر امورخارجه همچنین با «میخائیل باگدانف» نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه و معاون وزیر امورخارجه در امور خاورمیانه و شمال آفریقا دیدار کرد.
در این دیدار طرفین در کنار تأکید بر ظرفیتهای بریکس بعنوان یک پیمان چندجانبه و مهم، روابط و موضوعات دو جانبه و منطقهای را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
معاون سیاسی وزیر امورخارجه پیش از آن روز پنجشنبه در نشست معاونان وزیران امورخارجه و نمایندگان ویژه کشورهای بریکس درا مور خاورمیانه و شمال آفریقا، خواهان ایفای نقش بریکس برای توقف فوری جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین و منطقه شد.
انتهای پیام/